Các loại lệnh chứng khoán: ATO, ATC, LO, MP, PLO… Hướng dẫn chi tiết dành cho nhà đầu tư F0

Khi tham gia đầu tư chứng khoán, một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà nhà đầu tư cần nắm chính là cách đặt lệnh giao dịch. Mỗi loại lệnh đều có quy tắc hoạt động riêng, phù hợp với từng thời điểm trong phiên và từng chiến lược mua bán. Việc hiểu đúng và sử dụng đúng loại lệnh giúp:

✔ Tối ưu mức giá mua – bán
✔ Tránh khớp lệnh bất lợi
✔ Giảm cảm xúc khi thị trường biến động
✔ Tăng xác suất giao dịch thành công

Tuy nhiên, rất nhiều nhà đầu tư mới (F0) chỉ biết nhấn “Mua/Bán” mà không hiểu bản chất lệnh, dẫn đến những sai lầm như mua giá quá cao, bán giá quá thấp, hoặc lỡ mất cơ hội tốt.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu toàn diện các loại lệnh chứng khoán phổ biến trên HOSE – HNX – UPCoM, bao gồm:

• Lệnh LO (Limit Order)

• Lệnh MP (Market Price) và biến thể MTL – MOK – MAK

• Lệnh ATO – ATC

• Lệnh PLO (sau giờ)

• Các nhóm lệnh điều kiện như TCO / PRO / ST / TS

Lệnh chứng khoán là gì?

Lệnh chứng khoán là yêu cầu mua hoặc bán cổ phiếu được nhà đầu tư nhập vào hệ thống giao dịch tại công ty chứng khoán. Mỗi lệnh sẽ quyết định:

• Mua/bán mã chứng khoán nào

• Khối lượng bao nhiêu

• Mức giá mong muốn (hoặc để thị trường quyết định)

• Thời điểm phiên lệnh có thể khớp

📌 Hiểu đúng lệnh giống như chọn đúng công cụ trong hộp đồ nghề đầu tư – dùng sai có thể khiến bạn trả giá bằng tiền thật.

 Các loại lệnh chứng khoán phổ biến cho nhà đầu tư F0

1) Lệnh LO (Limit Order) – Lệnh giới hạn giá

Định nghĩa:
Lệnh LO là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn.

📌 Ví dụ dễ hiểu:

• Bạn muốn mua cổ phiếu FPT giá hỗ trợ 90.000đ → đặt LO mua 90.000

• Bạn muốn bán khi giá kháng cự 94.500đ → đặt LO bán 94.500

⏱ Thời gian hiệu lực:

• HOSE / HNX: trong mọi phiên khớp lệnh liên tục và định kỳ

• UPCoM: khớp đến 15h00

💡 Đây là loại lệnh phổ biến nhất vì giúp kiểm soát giá, phù hợp mọi phong cách đầu tư.

2) Lệnh MP (Market Price) – Lệnh thị trường (HOSE)

Lệnh MP là lệnh mua tại giá bán thấp nhất hoặc bán tại giá mua cao nhất hiện có trên thị trường.

📌 Ưu điểm: khớp rất nhanh
📌 Nhược điểm: dễ khớp ở giá bất lợi nếu bảng giá biến động mạnh

⏱ Chỉ dùng được trong phiên khớp lệnh liên tục, không dùng được trong phiên xác định giá mở/đóng cửa.

Nếu chưa khớp hết, lệnh MP có thể được chuyển thành:

• LO tại giá trần/sàn, tùy chiều mua/bán

Biến thể lệnh thị trường trên sàn HNX:

3) Lệnh ATO – Xác định giá mở cửa (HOSE)

• Khớp lệnh tại giá mở cửa

• Được nhập trước và trong phiên ATO (8:45 – 9:00 – 9:15)

• Ưu tiên cao hơn LO

• Nếu không khớp → tự động huỷ

📌 Dùng khi muốn chắc suất mua/bán tại phiên mở cửa.

4) Lệnh ATC – Xác định giá đóng cửa (HOSE & HNX)

• Khớp tại giá đóng cửa

• Dùng trong phiên ATC (14:30 – 14:45)

• Ưu tiên cao hơn LO

• Không khớp → huỷ

📌 Dùng khi muốn giao dịch ở mức giá cuối ngày – quan trọng với phân tích kỹ thuật.

5) Lệnh PLO – Khớp lệnh sau giờ (HNX)

• Dùng sau phiên ATC (14:45 – 15:00)

• Khớp tại giá đóng cửa ATC

• Chỉ dùng nếu có giá ATC xác định

📌 Phù hợp khi nhà đầu tư lỡ cơ hội ATC nhưng vẫn muốn giao dịch.

6) Các loại lệnh điều kiện (TCO / PRO / ST / TS)

Phù hợp với người bận rộn, ít theo dõi bảng giá liên tục.

 Bảng so sánh nhanh

 Cách sử dụng LO – ATO – ATC khi thị trường biến động mạnh

Giả định thị trường:
VNINDEX mở gap giảm mạnh -18 điểm, nhiều mã đồng loạt giảm về hỗ trợ quan trọng.

Chiến lược đề xuất:

💡 Gợi ý F0: Không dùng MP/MTL/MOK/MAK trong phiên panic dễ bị khớp giá xấu.

 Sai lầm phổ biến của F0 khi đặt lệnh

🚫 Mua bán theo cảm xúc, không xác định trước giá
🚫 Dùng MP trong nhịp rơi mạnh → khớp giá rất thấp
🚫 Đặt LO trước phiên nhưng không tính biên độ rung lắc
🚫 Không dùng lệnh dừng lỗ ST/TS

Gợi ý chọn lệnh theo phong cách đầu tư

Việc hiểu và sử dụng đúng các loại lệnh chứng khoán giúp nhà đầu tư:

✨ Mua bán chủ động thay vì hành động theo cảm xúc
✨ Tối ưu giá khớp, hạn chế rủi ro
✨ Nắm bắt được cơ hội ngay cả khi thị trường biến động mạnh

Đầu tư chứng khoán không chỉ là chọn mã tốt, mà còn là biết cách đặt lệnh hiệu quả. Nếu bạn là nhà đầu tư mới, hãy bắt đầu từ những lệnh cơ bản như LO – ATO – ATC rồi nâng cao dần với lệnh điều kiện, lệnh dừng, lệnh xu hướng.

💬 Hãy trang bị kiến thức vững vàng để mỗi quyết định giao dịch đều là một bước tiến gần hơn đến tự do tài chính!